کتاب عوام گرایی کیفری، ترجمه پژوهشی است که پروفسور پِرَت، استاد دانشگاه ویکتوریای نیوزلند، طی چهار سال پیرامون عوامل و دلایل پیدایش پاسخ نوینی در سیاست کیفری دنیای معاصر که از آن به عوام گرایی کیفری یاد میشود، انجام داده است. این کتاب علاوه بر پرداختن به بسترهای زمینه ساز ظهور عوامگرایی کیفری، در واقع روایتی بسیار جالب توجه، از تغییراتی است که از دوران پس از جنگ جهانی دوم، در جوامع مدرن و کشورهای پیشرفته رخ داده است. تغییراتی به سوی گلادیاتوری شدن زندگی مدرن تحت تاثیر رسانهها، قرار گرفتن تدریجی مردم در برابر گروهی دشمن (مجرمان) در نتیجه بزرگنمایی رفتار بزهکار، مظلومنمایی بزهدیده و در نهایت فراموش کردن سهم جامعه، من و ما در پرورش بزهکار. تغییراتی که فکر می کنم آگاهی از آن، برای ما ایرانیها که هنوز بسیاری از سنت های پسندیده ـ و نه لزوما سنت های دست و پاگیر و متعصبانه یا غلط ـ زندگی به سبک شرقی را حفظ کرده ایم، لازم و ضروری باشد تا از تجربیات آنها که در مسیر توسعه و طی نمودن فراز و نشیب های صنعتی شدن، گامی پیشتر از ما هستند، درس بگیریم و اشتباهاتشان را تکرار نکنیم.
شیوه نگارش و بیان انگلیسی کتاب عوام گرایی کیفری کمی مبهم، پیچیده و چندگانه بود. مبهم از این جهت که استاد پِرَت، داشتن یا یافتن بسیاری از اطلاعات پس زمینه را برای درک درست موضوع به خود خواننده محول می کند که تا حد امکان تلاش شد این اطلاعات به صورت پاورقی برای خواننده در متن درج شود. پیچیده، به این خاطر که آقای پِرَت حین ادای یک جمله، گاه برای واژگان یا مفاهیم موجود، در داخل پرانتزها یا میان خط فاصلهها توضیحاتی میدهد که خواننده برای درک جمله قبلی باید یک بار دیگر آن را بدون توجه به اطلاعات داخل پرانتز یا خط تیره بخواند که در مواردی که ترجمه جمله غیرعادی میشد اطلاعات داخل پرانتز در زیرنویس درج گردید و یا در قالب جمله اصلی گنجانده شد؛ اما در مواردی که به روانی جمله آسیب وارد نمی کرد، به سبک و سیاق نویسنده ترجمه و نوشته شد و چندگانه از این حیث که ساختار متن به دلیل وجود سخنرانی ها و نقل قولهای افراد عادی و سیاستمداران برای تحلیل گفتمان آن ها از جملاتِ بسیار ادبی، ناگهان به جملات بسیار عامیانه روزمره و پس از آن به جملات علمی در تغییر است. نشانهگذاریهای پروفسور پِرَت از قواعد مرسوم نگارش انگلیسی پیروی نمیکند و خود حاوی پیام است. لذا تلاش شد تا برای انتقال بیشتر حال و هوای کتاب اصلی تا جایی که به درک متن کمک کند از نشانهگذاریهای مذکور در متن فارسی استفاده شود.
در رابطه با این موضوع، کتاب دیگری نیز تحت عنوان “عوام گرایی کیفری و افکار عمومی: درسهایی از پنج کشور“ نوشته جولیان وی رابرتز و همکاران،توسط جمعی از دانشجویان دوره دکتری دانشگاه بهشتی ترجمه گردیده که من نیز در آن سهم بسیار کوچکی داشته ام. کتاب عوامگرایی کیفری آقای رابرتز بیشتر به ارتباط عوامگرایی کیفری با افکار عمومی و آن هم به طور خاص در ۵ کشور ( انگلستان، کانادا، ایالات متحده امریکا، نیوزلند و استرالیا) میپردازد، در حالی که درکتاب پروفسور پرت در کنار پرداختن به افکار عمومی به عنوان یکی از بسترهای ایجاد عوامگرایی کیفری تحت تاثیر رسانهها، به سایر عوامل و زمینههای زیربنایی موثر در پیدایش این پدیده همچون کاهش قدرت مقامات نظام عدالت کیفری، کاهش اعتماد مردم به سیاستمداران، جهانیشدن، مدیریت گرایی در نظام عدالت کیفری، تغییر نظام اقتصادی، گسترش دسترسی به اخبارِ نقاط مختلف جهان تحت تاثیر فناوریهای نوین اطلاعات و …. نیز پرداخته میشود. نکته مهمتر این که در این کتاب ویژگیهای پدیده عوامگرایی کیفری به طور کلی مورد بررسی قرار میگیرد و نه در جامعه یا کشوری خاص؛ در دو فصل پایانی نیز عوامل موثر در ایجاد مانع برای عوامگرایی کیفری و پاسخ به آن تشریح میگردد. از این رو با راهنمایی استاد عزیز، دکتر نجفی ابرندآبادی عنوان فرعی “بسترها، عوامل و آثار“ برای کتاب برگزیده شد.
.آخرین دیدگاه